گفت وگو با آقای باطنی برگزیده چهارمین جشنواره فیلم عمار

گفت وگو با محمدصادق باطنی برگزیده چهارمین جشنواره فیلم عمار هشدار«او با ما» به دیپلماسی رسانه ای 

«او با ما» عنوان یک فیلم مستند کوتاه هفت دقیقه ای به کارگردانی محمدصادق باطنی است که در فضای مجازی منتشر شده است. این أثر در چهارمین جشنواره مردمی فیلم عمار موفق به کسب جایزه بهترین فیلم  در بخش جنگ نرم شد. به همین بهانه با کارگردان «او با ما» گفت وگو کردیم.   

* به عنوان یک سؤال کلیشه ای! لطفا خودتان را معرفی کنید. 

من محمدصادق باطنی هستم متولد سال 67 ، فارغ التحصیل مهندسی شیمی از دانشگاه شریف در مقطع کارشناسی و دانشجوی مدیریت رسانه دانشگاه صداوسیما در مقطع کارشناسی ارشد. چهار سال است که در عرصه مستندسازی کار می کنم و در این مدت  دو مستند بلند (دوپینگی ها، جای خالی) و 15 مستند کوتاه ساخته ام و سه بار در جشنواره فیلم عمار جایزه گرفته ام.

*  به عنوان دومین سؤال  بفرمائید که چطور وارد کار مستندسازی شدید؟

ما فرزندان سال 88 هستیم. البته قبل از آن هم به خاطر علاقه ای که به سینما داشتم پی گیر کار فیلم سازی بودم، اما وقایع سال 88 وادارم کرد تا وارد این عرصه شوم و از این ابزار برای انتقال بهتر پیام هایی که از انقلاب دریافت کرده بودم بهره ببرم. به همین دلیل هم با این که رشته تحصیلی ام مهندسی بود، پس از پایان تحصیل در دوره کارشناسی، کل فعالیتم را به حوزه مستندسازی و رسانه منتقل و متمرکز کردم. 

* فیلم «او با ما» دارای موضوع و ساختار بدیعی است و دو حوزه سینما و سیاست را به هم پیوند زده است. چگونه به این موضوع و پرداخت دست یافتید؟

طی سال های اخیر، دو ماجرا رخ داد که ایده «او با ما» از آن ها درآمد؛ یکی سیاست دیپلماسی دولت آمریکا نسبت به مردم ایران است که اهم آن در پیام های نوروزی اوباما متجلی می شود و دومی دیپلماسی سینمایی و رسانه ای آمریکاست که اعم آن را در هالیوود و جوایزی که به آثار سینمایی اعطا می کنند می بینیم. اوج این اتفاق سال گذشته درباره فیلم «آرگو» خودش را نشان داد که اتفاق خیلی جالبی هم بود. در سال های قبل معمول بود که جشنواره ها و جوایز، فیلم های مختلفی را به عنوان برگزیده معرفی می کردند. اما پارسال در یک اتفاق نادر، تقریبا همه جشنواره ها و جوایز سینمایی مهم آمریکا فیلم «آرگو» را به عنوان أثر برگزیده خود معرفی کردند. «آرگو» نه تنها فیلمی علیه حاکمیت ایران که فیلمی کاملا ضد مردم ایران است؛ این واقعیت،  اظهر من الشمس است. من توی این فیلم می خواستم بین دیپلماسی رسانه ای و دیپلماسی عمومی دولت آمریکا در قبال مردم ایران، مقایسه ای انجام دهم. 

* گفتید که سه دوره در جشنواره فیلم عمار برگزیده شده اید. نظرتان درباره این جشنواره چیست؟

حقیقتا این جشنواره، رو به رشد است. یعنی ما صرفا با یک جشنواره طرف نیستیم، بلکه با یک جریان سینمایی مواجه هستیم که با مستند شروع کرد و امروز می بینیم که در حوزه های انیمیشن و داستانی هم حرف هایی جدی برای گفتن دارد. من به عنوان کسی که هر چهار دوره برگزاری جشنواره عمار را پی گیری کرده ام ، رشد کیفی و کمی آثار به نمایش درآمده در این جشنواره را به طور آشکاری مشاهده کرده ام. دیگر نمی توان جریان سربرآورده از جشنواره عمار را کتمان کرد. به زودی شاهد پیشی گرفتن این جریان از سایر فضاهای سینمای کشور خواهیم بود. به برکت این رخداد، در آینده نزدیک شاهد حضور جدی تر بچه های متعهد در سینمای کشورمان خواهیم بود.

* شما گفتید که تحت تأثیر فضای سال 88 پا به عرصه رسانه گذاشتید. شکل گیری جشنواره عمار هم درواقع واکنشی به آن فضا بود. اما فیلم «او با ما» چه نسبتی با سال 88 دارد؟

به نظرم باید در سینما به طور جدی به بحث فتنه 88 پرداخت و اجازه نداد که این موضوع زمین بماند. البته قضایای سال 88 محور اصلی این فیلم نیست، اما با اشاره به فیلم «گلاب» به فتنه هم ارجاع داده شده است. ببینید، سال بعد قرار است در هالیوود دو اتفاق رخ دهد که به نظرم از الان باید آماده مواجهه آن ها باشیم. برنامه هالیوود این است که در قالب دو فیلم، گذشته و حال مردم ایران را زیر سؤال ببرد. یکی در قالب فیلم «سیصد2» و یکی هم فیلم «گلاب» که هر دو می خواهند، تصویری وحشی از مردم کشور ما هم در گذشته تاریخی و هم در زمان حال نمایش دهند. من فکر می کنم که اگر از الآن متوجه نباشیم، فیلم «گلاب» بتواند موج سازی کند و قضیه فتنه را در فضای رسانه ای جهان زنده کند و وقایع آن زمان را به شکل غلطی بازتاب دهد. براساس پی گیری هایی که در اخبار رسانه های خارجی انجام داده ام، بسیاری از این رسانه ها «گلاب» را با «آرگو» مقایسه می کنند. هرچند بعید می دانم که به اندازه «آرگو» به آن فیلم جایزه بدهند. اما به هر حال ما باید آماده باشیم و خودمان را با تصوراتی از این دست که می خواهند با ما روابط صلح آمیز ایجاد کنند و ...گول نزنیم.

* خب «او با ما» چه هشداری می دهد؟ 

به نظرم چیزی که در «او با ما» مقایسه کردم این بود که شما می بینید در آمریکا و در قالب دیپلماسی عمومی آن ها به مردم ایران روی خوش نشان می دهند -البته فقط در ظاهر- اما در عرصه دیپلماسی رسانه ای و سینمایی خودشان صریح ترین و نامربوط ترین اهانت ها را به کشور ما نسبت می دهند. اشتباهی که در کشور ما می شود این است که رسالت دیپلماسی رسانه ای و رسالت دیپلماسی عمومی با هم قاطی می شوند. دولتمردان ما دچار این بیم هستند که مثلا اگر جشنواره «افق نو» برگزار شود چه اتفاقاتی رخ خواهد داد یا اگر در یک فیلم یا ترانه علیه آمریکا حرفی زده شود، یا اگر مردم مرگ بر آمریکا بگویند، توافق ژنو بر هم خواهد خورد! خوب است که این تذکر را به خودمان بدهیم که هر یک از این عرصه ها رسالت خود را دارند و قرار نیست سینماگران و اهالی رسانه به خاطر دیپلماسی دولت، رسالت خودشان را نادیده بگیرند. و این، حرف اصلی فیلم «او با ما» است.

*  الآن مشغول ساخت چه فیلمی هستید؟

همان طوری که گفتم یک فیلم مستند بلند به نام «جای خالی» ساخته ام که آخرین تولید سفیر فیلم در حوزه فرهنگ عمومی است که به نظرم این فیلم حرف های زیادی در این زمینه برای گفتن دارد. به امید خدا، با شروع ترم جدید دانشگاهی مراسم رونمایی از این فیلم برگزار می شود.

* به امید موفقیت برای شما.

من هم از شما ممنون هستم.